SÖZCÜKTE ANLAM GERÇEK VE MECAZ ANLAM TEST

SÖZCÜKTE ANLAM
GERÇEK VE MECAZ ANLAM
Gerçek Anlam: Bir sözcüğün, söylenildiğinde akla gelen ilk anlamına sözcüğün temel anlamı denir. Sözcüğün sözlükteki anlamı, onun gerçek anlamını ifade*eder.*
Mecaz Anlam:* Sözcüğün gerçek anlamından tamamen sıyrılarak kazandığı yeni anlamına mecaz anlam denir.*
Örnekler: “Burun” dendiğinde aklımıza ilk gelen, insanın bir organıdır. Öyleyse; “Burnundaki benler onu öyle tatlı gösteriyordu ki…” cümlesindeki “burun” sözü insanın bir organı anlamında olduğundan gerçek anlamında kullanılmıştır. Ancak aynı söz; “Bugünlerde burnu büyüdü kimseleri gözü görmüyor.” cümlesinde insanın bir organı anlamını vermekten çok uzaktır.************* ********************* ********************
Odun kısa sürede yanar biter. ( Gerçek anlam)
Sinemaya yetişemezsek biletlerimiz yanar. ( Mecaz anlam)
Çocuk, ağır kutulardan birini güçlükle taşıyordu. ( Gerçek anlam)
Dedem ağır bir ameliyat geçirdi. ( Mecaz anlam)
UYGULAMA ETKİNLİĞİ
Aşağıdaki sözcükleri hem gerçek hem de mecaz anlamlarıyla birer tümcede kullanınız.

……Kardeşim hep ince uçlu kurşun kalem kullanır………………….( Gerçek anlam )
ince
……. Atakan ince düşünceli bir çocuktur. ………………..………….( Mecaz anlam)

……………………………………………………… …………..……………………( Gerçek anlam )
acı
……. ……….…………………………………………… ………………………...…... ( Mecaz anlam)

……………………………………………………… ………….……..……………( Gerçek anlam )
şimşek
……. ……….…………………………………………… …………..………………( Mecaz anlam)

……………………………………………………… ……………....……………( Gerçek anlam )
patlamak
……. ……….…………………………………………… .……...…………………( Mecaz anlam)

………………………………………………….. .…………….…………………( Gerçek anlam )
boğaz
……. ……….…………………………………….…… …………...………………( Mecaz anlam)

………………………………………………….. .…………….…………………( Gerçek anlam )
tilki
……. ……….…………………….…………………… …………...………………( Mecaz anlam)

………………………………………………….. .…………………….…………( Gerçek anlam )
uyanık
……. ……….……………….………………………… ………………...…………( Mecaz anlam)

………………………………………………….. .………………………….……( Gerçek anlam )
bayılmak
……. ……….…………………….…………………… …………………...………( Mecaz anlam)

………………………………………………….. .……………………………...…… ( Gerçek anlam )
boş
……. ……….…………………………...………… ………………………...………… ( Mecaz anlam)


GERÇEK VE MECAZ ANLAM DEĞERLENDİRME TESTİ
1. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamında kullanılmıştır?
A) Bu gün sırtı durmadan ağrıdı.
B) Tatlı diliyle her sorunun üstesinden gelirdi.
C) Sorular karşısında uyanık olmalıyız.*
D) Toplantıda bize çok ağır sözler söyledi.

2. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi “mecaz” anlamlı değildir?
*A) *Doktora boş gözlerle bakıyordu.
B) Ayşe’nin uykusu kaçtı.
C) Kanadı kırık bir martı gördüm.
D) Bu şarkıya bayılıyorum.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “burun” sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır?
A) Çok para kazanınca burnu büyüdü.
B) Berke tatilde burnumdan getirdi.
C) Babam burnundan ameliyat oldu.
D) Eve geç geldiğimde annem burnundan soluyordu.

4. “ tuttu” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) İpin ucundan sıkıca tuttu.
B) Fatma işin ucundan tuttu.
C) Ezgi’yi deniz tuttu.
D) Bu iş çok iyi tuttu.

5. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde mecazlı anlatım yoktur?
A) Bu konuyu bir daha açmayacağım.
B) Sıcak çorbayı içince rahatladım.
C) Yakında savaş patlayacak.
D) Adamı hırsız olarak damgaladılar.

6. “göz” sözcüğü aşağıdaki tümcelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Ayşe gözü iyi görmeyince doktora gitti.
B) Yumruğu yiyince gözü morardı.
C) O mavi gözlü bir devdi.
D) Öğretmenin gözüne girmeyi başardı.

7. “dal” sözcüğü aşağıdaki tümcelerin hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?
A) Ağacın dalları meyveleri taşıyamıyordu.
B) Kuş ağacın dalına küçük bir yuva yapmıştı.
C) Gözleri uzaklara daldı gitti.
D) Bu yaz denize dalmayı öğrendim.

8. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde gerçek anlatım kullanılmamıştır?
A) Eve geç kaldığım için annem öfkesinden kudurdu.
B) Dün kaybettiği saatini kütüphanede bulmuş.
C) Biraz sonra toprak bir yola girdik.
D) Yemekleri elektrikli ocakta pişiriyorlardı.****** *************

9. “ derin” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Akdeniz kıyıları derin değildir.
B) Öğle saatlerinde derin bir uykuya daldı.
C) Derin vadiler keşfedilmeyi bekliyor.
D) Çorba koymak için derin bir tabak aldık.

YANITLAR:
1. A
2. C
3. C
4. A
5. B
6. D
7. C
8. A
9. B